Trở về trang Mục Lục

30 THÁNG TƯ: CHUYỆN NGƯỜI NGHĨA QUÂN

Dựa theo bài viết cùng tên của Phạm Thành Châu
trên (Blogspot "304Đen")

***

Nhân dịp tôi về quê ăn Tết,
Có cơ hội, gặp hết bạn bè.
Một thằng bạn bảo tôi nghe,
Muốn làm một chuyến đi về miền Trung.

Để chúng ta sẽ cùng đi viếng,
Mộ thằng bạn, nổi tiếng từ tâm.
Đã hy sinh năm bảy lăm,
Ngăn đường quân Bắc, nên “nằm” lại đây…

Nơi vùng đất khô gầy sỏi đá,
Sát bên bờ biển cả bao la.
Vắng tanh, không một mái nhà,
Từ trên quốc lộ, nhìn qua rất gần.

Quốc lộ Một, cao dần lên núi,
Khi chúng tôi đến cuối đỉnh đèo.
Có đường đất nhỏ ngoằn ngoèo,
Chạy quanh theo núi, lèo tèo cỏ cây.

Đường khúc khuỷu, có đầy lỗ trũng,
Xe Hon-đa nhảy “tửng” liên miên.
Mấy lần xuýt té xuống triền,
Cuối cùng cũng đến, bình yên chẳng hề…

Nơi bằng phẳng, mỗi bề mười thước,
Là nơi các anh được yên nằm.
Những người chiến sĩ miền Nam,
Đã anh dũng chận quân xâm lăng vào.

Những ngôi mộ đắp cao bằng cát,
Nên gió mưa làm sạt lở ngay.
Bạn tôi chỉ, nó nằm đây,
Khi nhìn thấy một trụ cây tên đề.

Tôi đốt nhang, nhớ về người bạn,
Đã suốt bao năm tháng chung trường.
Bạn bè ai cũng mến thương,
Tính tình hòa nhã, hay thường tiếu lâm…

Lúc tôi đang lâm râm khấn nguyện,
Như có người hiện diện quanh đây.
Những anh nằm tại nơi này,
Đang nhìn xem chuyện hôm nay tôi làm…

Cho nên tôi đã thầm cảm kích,
Chuyện các anh đấu địch hiên ngang…
Đến từng mộ, tôi thắp nhang,
Và đưa ý kiến chỉnh trang khu này.

Việc đầu tiên là xây khung gạch,
Bao toàn khu, đổ đất cho đầy.
Nếu không, sợ để lâu ngày,
Những phần mộ ấy, sẽ phai mờ dần.

Người bạn tôi, góp phần sáng kiến,
“Có anh này thực hiện giúp ta”.
Nhà anh cách đây không xa,
Bây giờ mình sẽ đến nhà xem sao…

Bạn đưa tay chỉ vào gò mối,
Đến nhà anh, theo lối mòn kia.
Có nhiều mương nhỏ ngăn chia,
Nên xe gắn máy, phải “liều” khiêng qua.

Rồi cũng đến được nhà của ảnh,
Một căn nhà hiu quạnh giữa đồng.
Nhà tranh, vách ván, trống không,
Trước sau đều có cây trồng xanh tươi.

Nhìn vào không thấy người đâu cả,
Tôi gọi lớn, tiếng tỏa vào trong.
“Có ai ở nhà đó không?”
Từ trong bếp, nghe ông trả lời.

Có tôi đây, giọng hơi cứng cỏi,
Ông xuất hiện, và nói lời chào.
Dạ, xin mời hai anh vào,
Thấy ông ở tuổi trạc vào bốn mươi.

Tóc cắt ngắn, ốm người, rắn rỏi,
Vẻ vui tươi, ông hỏi chúng tôi.
Nụ cười hé lộ trên môi,
Có gì mà phải tìm tòi đến đây?

Nơi cô quạnh, chẳng ai tới nữa…
Nhân thăm mộ, bạn của chúng tôi,
Nên luôn tiện ghé vào thôi,
Trước là thăm, sau có lời nhờ anh.

Ai là bạn hai anh ở đó?
Có phải là ông Phó Quận không?
Lúc anh đến, tôi có trông,
Không ngờ hai anh lại vòng qua đây.

Nhờ việc gì? xin hai anh nói,
Trông coi mộ, thì khỏi phải nhờ.
Đó là bổn phận tôi lo,
Những người nằm đó, làm cho quận nhà.

Muốn xây khung vòng qua các mộ,
Để lâu ngày, tôi sợ bào mòn.
Các ngôi mộ sẽ không còn,
Nếu như thế, tôi góp công chuyện này.

Mời hai anh vào đây dùng nước,
Tôi nhìn qua một lượt quanh nhà,
Để xem cách sống anh ta,
Có còn ai nữa, hay là độc thân.

Nhà ba gian, chia phân cân đối,
Giường bên phải, có gối cùng mền.
Đủ cho anh ngủ mình ên,
Có vài cuốn sách, ở trên đầu nằm.

Chắc chủ nhà cũng ham đọc sách?
Vì lịch sự, chẳng cách nào xem,
Tựa đề sách, để biết thêm,
Đoán là anh đọc hàng đêm sách này.

Bàn nước, bàn thờ, ở ngay phần giữa,
Bàn thờ chiếm một nửa phía sau.
Trước là bàn nước gỗ nâu,
Có thêm bốn ghế, cùng màu “rêu phong”.

Phía bên trái, là phòng khóa cứng,
Không khác gì với những nhà xưa.
Của dân quê, bậc vừa vừa,
Nhọc nhằn dãi nắng dầm mưa cả đời.

Qua nhận xét quanh nơi anh ở,
Chắc anh không có vợ sống cùng.
Nên tôi theo cách đoán chừng,
Hỏi anh xem có sống chung bà nào?

Vợ con anh đâu, sao không thấy?
Mình tôi đây, mười mấy năm rồi.
Ở đây riết cũng quen thôi,
Tới nơi đông đúc, là tôi muốn về.

Nhưng nếu có “hiền thê” bên cạnh,
Để phòng khi nóng lạnh bất thường.
Hay cần san sẻ tình thương,
Để cho cuộc sống, có hương vị nhiều…

Tôi có vợ, nhưng điều bất hạnh,
Vợ chết rồi, chịu cảnh mồ côi.
Để thờ phượng vợ cho rồi,
Có thêm người nữa, lôi thôi cuộc đời…

Thương vợ như anh, tôi bái phục,
Chắc chị sẽ hết sức bình an.
Luôn cười vui nơi suối vàng,
Sẽ phù hộ anh, ngày càng an vui…

Cuộc trò chuyện, tới lui một lúc,
Thế rồi anh vội sực nhớ ra.
Lo đi lấy nước pha trà,
Nước đun dưới bếp, chắc là đã sôi.

Chuyện đối đáp đến hồi cởi mở,
Anh mời chúng tôi ở dùng cơm.
Cần gà và ít rau thơm,
Ngoài vườn có sẵn, là rôm rả rồi.

Chỉ có rượu, là tôi không sẵn,
Chứ cháo gà, thì chẳng khó đâu.
Cần chờ hơn nửa giờ sau,
Có nồi cháo nóng, để hầu các anh…

Hỏi anh sao cây xanh tươi tốt,
Tôi phải xuống suối, vớt bùn lên,
Trộn vào với đất ở trên,
Lâu dần, mới được trở nên thế này…

Chờ cháo, tôi ngồi đây thấy nóng,
Nên ra hiên, để hóng gió xuân.
Gió hiu hiu, mát toàn thân,
Chúng tôi lại kể, chuyện gần chuyện xa…

Đến khi cháo đưa ra bàn nhỏ,
Anh thông báo, đã có cháo rồi.
Chúng ta cùng ăn đi thôi,
Sao mà nhanh quá, chúng tôi phục tài…

Vừa ăn cháo, lai rai nói chuyện,
Trận bảy lăm diễn biến ra sao.
Bên ta kháng cự thế nào,
Được anh kể lại, nghe hào hứng ghê!

Anh có tham dự về trận đó?
Toàn Nghĩa Quân, đều có tham gia.
Từ đầu trận chiến xảy ra,
Khi quân Bắc Việt tiến qua vùng này.

Cùng lính Dù, lập ngay phòng tuyến,
Để sẵn sàng ứng chiến địch quân.
Bạn anh không có liên quan,
Nhưng ông Phó muốn ở gần anh em.

Giúp tinh thần được thêm hăng hái,
Và không may, ông lại tử thương.
Cùng nhiều Binh Sĩ Địa Phương,
Lính Dù cũng bị tử thương mấy người…

Nên có cùng chung nơi an táng,
Nơi hai anh viếng sáng hôm nay.
Phần tôi, luôn ghé thăm hoài,
Để vun đắp lại, đất chài đổ ra.

Rất hoan nghênh anh qua sáng kiến,
Là phải nên thực hiện vòng đai.
Chận cho đất khỏi bị chài,
Nếu không còn được có ai đắp bồi.

Nhưng công việc cũng lôi thôi lắm,
Vì địa điểm xa thẳm trên cao.
Khó lòng đưa vật liệu vào,
Muốn làm được việc, tốn hao công nhiều…

Anh nhận làm, là điều đáng quý,
Còn tiền công, tùy hỷ anh thôi.
Nhưng mà theo ý của tôi,
Xin anh tính hết, cho tôi an lòng…

Và chúng tôi cũng mong được biết,
Là thật, hay thêu dệt linh tinh?
Chuyện cô gái chết rất linh,
Xin anh cho biết sự tình ra sao?

Cô gái chết đúng vào trận chiến,
Mà tôi đã thuật chuyện vừa rồi.
Linh thiêng là trùng hợp thôi,
Riêng cô gái đó, thì tôi biết rành.

Xin tường trình hai anh hiểu rõ:
Sống bên cô, còn có mẹ cha.
Và đây, chính là căn nhà,
Làm nơi sinh sống, của ba người này.

Khoảng sáu tháng, trước ngày chiến trận,
Cô kết hôn, với bạn Nghĩa Quân.
Cuộc tình họ lắm gian truân,
Chỉ vì chiến sự bất thần xảy ra.

Anh không được về nhà cùng vợ,
Theo đoàn quân, trốn ở rừng sâu.
Biết là vợ đã có bầu,
Nên anh chọn điểm, ngỏ hầu gặp nhau.

Một chòi canh, ngay sau gò mối,
Có thể là đêm tối anh về.
Nặng tình với nghĩa phu thê,
Hàng đêm cô đến, không hề phân tâm.

Ba má cô, lấy làm ái ngại,
Vì thương con, nên phải chiều lòng.
Quen dần, cũng bớt chờ trông,
Đến trưa cô mới về, không việc gì.

Một hôm, đến chiều thì mới nhớ,
Con chưa về, còn ở nơi nào?
Ông ra gò mối xem sao,
Ngạc nhiên, thấy mối ùn cao hơn đầu.

Biết con mình, ngập sâu trong đấy,
Vì đêm trước, nó thấy oải người.
Chắc là trúng gió chết rồi,
Mối ùn lấp mất, than ôi phải đành!!

Ngày hôm sau, ùn nhanh hơn nữa,
Tạo nên hình, giống tựa người ngồi.
Và rồi còn tiếp tục bồi,
Từ xa trông giống “mẹ ngồi bồng con”.

Còn chuyện người ta đồn đãi đó,
Theo anh thì nó có thật không?
Chúng tôi cũng rất là mong,
Biết thêm sự thật, ở trong vụ này…

Khoảng một năm, sau ngày cô mất,
Có câu chuyện, nghe rất lạ lùng.
Trong đêm mưa gió mịt mùng,
Xe đò đang chạy, bỗng dừng lại ngay.

Vì tài xế, thấy ai không rõ,
Như một cô gái có mang bầu.
Băng qua đường, thật là mau,
Nên anh thắng gấp, với câu “chửi thề”.

Rồi khi xe tiến về phía trước,
Xe tải không đèn đuốc cản đường.
Nếu không có dừng bất thường,
Xe ông có lẽ phải thương vong nhiều.

Ông cho đó là điều linh nghiệm,
Vội xuống xe, đi kiếm cô kia.
Không ai đi trong đêm khuya,
Nên ông khấn vái, hứa xây am thờ…

Bị Công An bất ngờ phát hiện,
Nên không cho tự tiện xây am.
Khi nghe mục đích ông làm,
Công An còn muốn xóa tan ý này.

Vào gò mối, bắn ngay mấy phát,
Và còn đòi đập nát gò này.
Không ma quỷ gì ở đây,
Lúc anh có uống rượu say ngà ngà.

Nên để xe Hon-đa lao hố,
Trưởng Công An, chịu số gãy tay.
Mọi người thấy vậy đồn ngay,
“Cô linh thiêng quá, Không sai tí nào”.

Thế là thay đổi bao suy nghĩ,
Việc xây am. Không bị cản ngăn.
Nhưng còn chưa thấy chắc ăn,
Nên người đã nhận, khăng khăng chối từ.

Gặp tôi, ông tâm tư chuyện đó,
Tôi nhận làm, không có ngại ngùng.
Ông bày tỏ nỗi vui mừng,
“Sợ không tròn hứa, coi chừng hại ta”.

Am xây xong, quả là phúc đức,
Liền sau đó, tôi sực nhớ ra.
Lên chùa, nhờ vị Sư già,
Viết cho bài vị, toàn là chữ Nho.

Đề tên cô, nguyên do lập chính,
Cùng toàn thể binh lính tử vong.
Những người tôi đã nặng lòng,
Được đưa vào hết ở trong bài này…

Và từ đó, đã gây linh ứng,
Nhiều tài xế, ghé cúng cầu an.
Nhờ cô bảo vệ an toàn,
Không gây tai nạn, trên con đường này…

Tôi muốn được ra ngay gò mối,
Giống hình người mòn mỏi ngóng trông.
Để xem có gì lạ không,
Là điều tôi đã ước mong lâu rồi…

Bầu không khí ở nơi gò mối,
Mơ hồ như có nỗi thở than…
Mình quên không đem theo nhang!
Thắp lên một nén, cầu an nơi này…

Anh nghe nói, liền quay lại đáp,
Đợi về nhà, mình sẽ thắp nhang.
Trong nhà tôi có thờ nàng,
Thế là chúng tôi vội vàng rời đây.

Vào nhà, anh lấy ngay nhang đốt,
Trao chúng tôi, kéo nốt màn ra.
Một bên có hình mẹ cha,
Bên kia cô gái, cùng là một anh…

Vừa thoáng trông, tôi nhanh biết chắc,
Hình của anh, sao đặt ở đây?
Vì tôi là chồng cô này,
Coi như đã chết, từ ngày Cộng vô.

Nên cứ để lên thờ cho tiện,
Số tôi còn hiện diện trên đời,
Phụng thờ cha mẹ, vợ tôi,
Cùng bao đồng đội, thế thôi…còn gì.

Ngang qua Quận, còn y cảnh cũ,
Nhưng cúi đầu lầm lũi bước đi.
Thế là đâu có còn gì,
Người trong một nước, chia ly tột cùng…

Tôi còn sống, như chừng đã chết,
Sống khép mình, không thiết ngao du.
Họ coi mình như kẻ thù,
Thôi đành tâm sự người từ cõi âm.

Nơi khu mộ, bạn tôi nằm đó,
Tôi đến đây, để tỏ tâm tình.
Với cùng bạn bè của mình,
Luôn trong ký ức, những hình ảnh xưa…

Khi canh gác, vui đùa với bạn,
Phước chung hưởng, hoạn nạn cùng chia.
Do đâu có cảnh chia lìa,
Một mình hiu quạnh, đêm khuya lạnh lùng…

Tôi đã chết, theo cùng vận nước,
Không sao tìm lại được cảnh xưa.
Nhìn đâu cũng thấy lọc lừa,
Nên dù sống, chỉ bằng thừa mà thôi…

Còn sống đây, nhưng tôi sắp đặt,
Đến khi nào nhắm mắt xuôi tay,
Thì tôi được chôn sát ngay,
Vợ con tôi đó, cả hai đang chờ…

Lời tâm tư, không ngờ thống thiết,
Nên chúng tôi, chẳng biết sao khuyên.
Chỉ mong anh được bình yên,
Trước khi từ giã, để lên đường về…

SÁU NGUYỄN

***

Trở về đầu trang