Page 36 - HoiKyHoTanPhat

dông dài về vấn đề dân Pháp, dân Việt nam, Mỗi năm, chánh phủ đã tháo khoán số ngoại tệ
nhưng tôi nghĩ các con tôi vẫn không hiểu được nầy để nhập cảng các máy điện. Tôi đã nghiên
vì còn quá nhỏ. cứu việc mua bộ phận rời, lắp ráp hay chế tạo,
sản xuất các máy đó trong xứ không có gì khó
Gần mãn hạn đặc nhượng, công ty CEE thấy
chánh phủ đã xây cất nhà máy thủy điện Đa khăn. Mình có thể chế tạo sản phẩm tốt với giá
nhim, 160 MW, và hệ thống đường dây cao thế thành cạnh tranh dễ dàng với máy móc nhập
230 kV để dẫn điện về Sài gòn. Thêm vào đó, cảng... Tôi đã tính toán, trong năm đầu tôi chỉ
chánh phủ cũng đang xây cất nhà máy nhiệt điện mua, nhập cảng bộ phận rời rồi ráp trong xứ. Bắt
Thủ đức I (33MW) thì thấy công suất dự trù vào đầu năm thứ nhì sẽ sản xuất máy trong xứ… Huê
cuối 1967 như vậy quá dư thừa, cho nên CEE lợi thu nhập được sẽ rất hấp dẫn.
ngưng việc xây thêm nhà máy kể từ 1964, mặc Các ông bạn tôi, ông Đinh Quang Chiêu,
dầu đến cuối 1967 mới hết hạn đặc nhượng. CEE ông Phan Văn Rùm, ông Khương Hữu Điểu,
nghĩ rằng đầu tư thêm và xây cất thêm nhà máy ông Võ Văn Nhung, ông Goxe, đồng chấp nhận
trong những năm sau cùng mà không chắc được vào làm Sáng lập viên, và hùn vốn để lập xí
sử dụng, sẽ không lấy vốn lại được lúc mãn hạn nghiệp nầy, lấy tên là Vitech, để sản xuất các
đặc nhượng, thì kể như quá phí phạm. máy điện nhỏ. Ông Goxe lúc đó là Giám đốc
hãng LUCIA, một nhà nhập cảng khá to tại Sài
Tôi Sẽ Làm Gì Cuối Năm 67 ?
gòn, cho biết ông sẵn sàng hùn vốn thật nhiều,
A) Xí nghiệp tư – Vitech không giới hạn, nếu cần. Về phần điều hành xí
Tôi cũng là nhân viên CEE, tôi cũng biết nghiệp nầy, tôi dự trù hai chức vụ chánh : Tôi sẽ
cuối năm nay tôi không còn làm việc với CEE và là Giám đốc công ty, và anh Nguyễn Văn Dậu,
cũng không muốn làm việc trong ngành điện lực rất giỏi về kỹ thuật, có rất nhiều kinh nghiệm về
nữa. Sau hơn 11 năm hợp tác với CEE, với nhà điện và cơ khí, sẽ là Trưởng Xưởng (Chef
đèn Chợ quán, với các nhà máy diesel, với nhân d'Atelier). Chúng tôi đã hợp tác và làm việc
viên Pháp và nhân viên Việt nam, liên hệ đến chung với nhau từ nhiều năm qua. Các chức vụ
mọi ngành, mọi cấp bực, tôi không khỏi bùi ngùi khác sẽ được bổ túc sau.
mà nghĩ đến lúc mình phải chia tay. B. Trở về Pháp ?

Nhưng tôi thấy có một niềm khích lệ, một Trong giữa năm 1967, trong dịp viếng nhà
chân trời mới đầy hứa hẹn đang mở cửa cho đèn Chợ quán, Ông Drouin, Chủ tịch CEE, có
mình. Đây là một dịp may, đúng lúc mà tôi cần hỏi ý định của tôi vào cuối năm nay. Ông cho
một cơ hội để tự lập nghiệp. Lúc bấy giờ chánh biết, nếu tôi muốn về Pháp, thì công ty sẽ đài thọ
phủ có chánh sách khuyến khích, nâng đỡ kỹ các chi phí di chuyển cho cả gia đình. Ngoài ra,
nghệ trong nước để giúp gia tăng công ăn việc ông cũng cho biết thêm là CEE sẽ sẵn sàng tìm
làm trong xứ, đồng thời giúp tiết kiệm ngoại tệ... việc làm tại Pháp cho tôi. Ông nói việc nầy
Khi kỹ nghệ trong xứ sản xuất được sản phẩm có không có gì khó, đặc biệt với kinh nghiệm của
phẩm chất tốt tương đương với sản phẩm nhập tôi hiện nay. Tôi rất cám ơn ông. Lúc nào ông
cảng, với giá cạnh tranh được, thì Bộ Kinh tế sẽ cũng giúp đỡ tôi và gia đình từ ngày tôi vào làm
giảm hoặc không cho nhập cảng máy móc ngoại việc với CEE. Về vấn đề trở về Pháp, tôi có cho
quốc để bảo đảm thị trường cho xí nghiệp trong ông biết tôi có bàn với vợ tôi về vấn đề nầy, thì
nước. vợ tôi tỏ ý muốn ở gần gia đình, gần cha mẹ, cho

Lúc bấy giờ, tôi theo dõi thị trường nhập nên cuối năm nay, chúng tôi định ở lại Việt nam.
cảng, đặc biệt những máy điện nhỏ nhập cảng, Cám ơn ông Drouin.
tôi và một ông bạn tại Bộ Kinh tế đều nhận thấy Tôi đã làm việc trên 11 năm với CEE. Tôi
rằng nhu cầu máy điện nầy tại Việt nam đã gia gặp ông Drouin từ ngày đầu khi tôi đến trụ sở
tăng nhiều và đã thu hút một số ngoại tệ khá to. CEE tại Paris để xin việc. Lúc đó ông là Phó Chủ

Trang 36 Cuộc Đời Và Sự Nghiệp - Hồi Ký Hồ Tấn Phát