Page 6 - HoiKyHoTanPhat

Phần 1 : Thời Niên Thiếu

Chương 1 : Chợ Đệm Quê Tôi Và Gia Đình Tôi

Quê quán gia đình tôi ở Chợ đệm, làng Tân (cours élémentaire). Ba tôi phải dạy cả hai lớp
túc, thuộc tỉnh Long an (trước 1975). Chợ đệm nhì và nhứt trong phòng nầy.
ở cách Sài gòn - Chợ lớn độ 12 cây số. Nếu đi Mỗi năm, Ba tôi tuyển lựa 5-7 học sinh để
đường xe từ Sài gòn - Chợ lớn theo quốc lộ số thi Tiểu học. Hôm tối trước ngày thi, thí sinh
4 hướng về Mỹ tho thì khi vừa xuống dốc cầu đến nhà Ba tôi để ngủ. Trước đó, Ba tôi kiểm
Bình điền, tẻ vào phía tay phải, đi mút vào lối 2 điểm các dụng cụ học sinh đem theo đầy đủ để
cây số là tới Chợ đệm. Sở dĩ có tên Chợ đệm là dự thi... Ba tôi mướn sẵn xe ngựa để chở học
vì tại vùng nầy, nhiều thập niên trước kia, đa số sinh đi thi ở Phú lâm, cách Chợ đệm lối 8 cây
dân chúng có nghề thủ công, đan bao bàng, đan số. Cũng ngày đó, Ba tôi mắc bận làm giám
đệm.
khảo nơi trường khác, cho nên Ba tôi nhờ một
Chợ đệm được tiếng có cháo lòng thật cha mẹ học sinh đi theo để hướng dẫn các thí
ngon. Mỗi sáng chúa nhựt, hoặc ngày lễ, các sinh. Thường thường các thí sinh đã được lựa
khách từ Sài gòn rộn rịp đến Chợ đệm bằng xe chọn đi thi đều đậu hết (5-7 học sinh được lựa
hơi hoặc xe gắn máy để ăn điểm tâm và đặc chọn trong số lối 20 học sinh lớp nhứt, cours
biệt ăn cháo lòng Chợ đệm tại quán Hai Quỳnh élémentaire).
hoặc hũ tiếu tại quán Tư Lợi là hai quán ngon Ba tôi là anh cả trong gia đình, có 3 anh
và đông khách nhứt lúc bấy giờ.
em. Em trai kế là chú Ba Chọn và em gái út là
Chợ đệm là cửa ngõ Sài gòn - Chợ lớn. Cô Tư Lựa, hai người em đều ở làng Tân nhựt,
Vùng nầy có hệ thống sông ngòi rất dồi dào và bên kia sông Chợ đệm. Má tôi là chị cả trong
thuận lợi cho lưu thông. Các ghe tàu hàng hóa gia đình có 7 chị em, ở tại Tân bửu. Gia đình có
từ miền Tây đến thường ghé Chợ đệm, trạm khiếu thương mại.
nghỉ cuối cùng trước khi đi vào Sài gòn. Có Gia đình Ba Má tôi có 10 người con.
nhiều khi các chủ ghe hàng gặp mối nên bán tất Lương thầy giáo thật khiêm tốn. Má tôi phải
cả hàng tại Chợ đệm. Tại đây có nhiều vựa lúa, mua bán để phụ giúp nuôi các con. Má tôi có
vựa gạo, vựa mắm, vựa củi, có nhiều nhà máy khiếu thương mại và rất tháo vát. Lúc đầu Má
xay lúa gạo, v.v... Nhiều dân ở các làng kế cận tôi mua bán đồ tạp hóa tại Chợ đệm. Sau nầy,
thường đến Chợ đệm để mua sắm hoặc bổ Má tôi chuyển qua mua bán hàng vải. Nhờ đó,
hàng, thay vì phải đi đến Sài gòn - Chợ lớn, xa và cũng nhờ cần kiệm lắm mới nuôi được các
hơn, tốn kém hơn, nhưng chưa chắc rẻ hơn.
con. Hai chị lớn của chúng tôi, sau khi học
Ba Má tôi lập nghiệp và cư ngụ tại Chợ xong trường làng, phải ở nhà để phụ giúp Má
đệm. Ba tôi gốc ở Bình điền, Rạch cát, cách tôi trong công việc mua bán, giúp lo công việc
Chợ đệm lối 2 cây số. Má tôi gốc ở Chợ Tân cơm nước trong nhà và cũng giúp má tôi để giữ
bửu, cách Chợ đệm lối 3 cây số. Ba tôi là nhà chừng các em nhỏ. Trong làng, Ba Má tôi được
giáo, Hiệu trưởng trường tiểu học Tân nhựt bên nhiều người kính nể, mến thương. Bà con trong
kia sông Chợ đệm. Có lẽ Ba tôi làm hiệu làng thường nói “Gia đình thầy giáo có phước,
trưởng trường này từ khi mới cất. Trường này có đông con, nhưng khéo dạy, và các con đều
thật nhỏ, chỉ có hai phòng, nhưng phải dạy học hành giỏi.”
thành ba lớp. Một phòng dành cho lớp 3 (cours Tôi đã sống trên 20 năm tại Chợ đệm.
enfantin) do Thầy Tư An dạy. Trong phòng thứ Sống tại Chợ đệm như sống trong một đại gia
nhì có học sinh của hai lớp, bên mặt là lớp nhì đình. Dân trong làng đều biết nhau hết. Mọi
(cours préparatoire) và bên trái là lớp nhứt

Trang 6 Cuộc Đời Và Sự Nghiệp - Hồi Ký Hồ Tấn Phát