Page 8 - HoiKyHoTanPhat

Chương 2 : Đi Học

Bắt Đầu Đến Trường Sau khi rời Chợ đệm tôi học trường Gò
đen (école primaire) gọi là trường tỉnh, các
Lúc đó tôi mới độ 5-6 tuổi. Tôi thường thầy đều thương mến tôi, và thường giao cho
chạy rong chơi với các trẻ em trong làng, trong tôi công việc làm sổ sách của lớp, cộng sổ và
xóm, ít khi ở nhà. Má tôi bận lo buôn bán ít khi sắp hạng cuối tuần. Tôi đội ơn và quí mến các
gặp hay thấy tôi trong ngày. Thỉnh thoảng, Má thầy: Thầy Tám Trân lớp Moyen 1, Thầy Dung
tôi kêu tôi cầm chừng xem coi tôi có lẩn quẩn lớp Moyen 2, và Thầy Ba Xường lớp Cours
gần đó hay không vì tôi thường đi chơi, có khi Supérieur. Các thầy chẳng những tận tâm dạy
hơi xa nhà. học mà các thầy còn ân cần chăm sóc như cha

Một bữa nọ, vào lúc cơm chiều, Má tôi có mẹ ruột. Đặc biệt, Thầy Xường là thầy gương
ý lo và than, nói với Ba tôi: mẫu. Mỗi ngày Thầy đi xe đạp từ nhà ở Bến
lức đến trường Gò đen trên 5 cây số để đi dạy.
- Thằng Sáu (tức là tôi) cứ đi chơi tối
ngày, nhiều lúc tôi không biết nó đi đâu mà Thầy thích thể thao và đánh tennis. Ngoài ra,
Thầy dành trọn ngày chúa nhựt đi viếng một
tìm. Nhiều lần tôi kêu nó, nhưng không nghe gia đình học sinh để cho cha mẹ biết sự học
thấy nó trả lời. Có ngày nó dám đi hoang luôn.
hành của con mình. Từ nhà ở Bến lức (tỉnh
Ba tôi suy nghĩ một lúc rồi nói: Long an) Thầy đi xe đạp gần hai tiếng đồng hồ

- Được rồi, bắt đầu ngày mai, tôi dẫn nó đi đến nhà tôi tại Chợ đệm để thăm Ba tôi và nói
đến trường với tôi. chuyện học hành hiện tại và tương lai tôi, dùng
bữa cơm rồi về. Thầy làm như vậy cho tất cả
Lúc bấy giờ, trường chỉ nhận học sinh từ 7 lối 30 tuần cho 30 học sinh trong lớp. Thật là
tuổi trở lên mà thôi. Ba tôi muốn giúp Má tôi một sự hy sinh vô bờ bến chưa từng thấy. Khi
một phần nào trong việc giữ con. Được đi đến về hưu, Thầy gặp khó khăn, các học trò biết ơn
trường, tôi rất thích, vì có dịp chơi với nhiều thầy cũ có chung đậu để giúp Thầy mua một
học trò tại trường. Tôi mừng hơn nữa là được chung cư tại Chợ lớn.
đi đò, đi qua sông bốn lần mỗi ngày, vì trường
Tân nhựt ở phía bên kia sông Chợ đệm. Lúc đó, Trường Trung Học Pétrus Ký
đi học mỗi ngày hai buổi, có nghỉ trưa từ 11 giờ Sau khi học tại trường tỉnh Gò đen, tôi thi
đến 2 giờ trưa. vào trường trung học Pétrus Trương Vĩnh Ký
Mặc dầu không có ghi tên chánh thức tại Sài gòn. Đây là trường công duy nhứt tại
trong sổ nhà trường, mặc dầu không phải học miền Nam có dạy cả các lớp thi Tú tài. Trường
bài hay làm bài, nhưng tôi được nghe và được chỉ nhận nam học sinh từ năm thứ nhứt (1ère
thấy giảng bài hơn một năm trường, cho nên année) đến năm thứ tư (4ème année,
khi đúng tuổi chánh thức được đi học, tôi đã enseignement primaire supérieur). Trường
biết đọc rồi. Lúc sau, Ba tôi thường dìu dắt, Pétrus Ký có nhận nam và nữ học sinh trong
khuyến khích tôi làm tất cả các bài toán những lớp dạy thi Tú tài (classes secondaires,
(exercises) trong sách toán cho năm tới. Ở phía enseignement secondaire).
sau nhà, Ba tôi có một cái võng. Bên cạnh đó Năm đó, có trên 300 thí sinh dự thi vào
có tấm bảng đen treo trên vách. Thứ bảy hoặc năm thứ nhứt trường Pétrus Ký. Trường tuyển
chúa nhựt, Ba tôi thường nằm võng, cầm cuốn nhận 160 học sinh trong đó trường có cấp 6 học
sách toán, theo dõi tôi làm toán trên bảng đen. bổng. Tôi thi đậu vào hạng 12. Biết được kết
Tôi rất thích làm toán, học toán như vậy, và quả Ba tôi buồn lắm, nghĩ rằng tôi không được
tiếp tục trong những năm kế tiếp. Những giờ tiếp tục học nữa. Trường cấp 6 học bổng mà tôi
toán trong lớp là những giờ tôi thích nhứt. đậu đến hạng 12 thì Ba tôi nghĩ không còn hy

Trang 8 Cuộc Đời Và Sự Nghiệp - Hồi Ký Hồ Tấn Phát